Kanal tedavisi nedir?

Kanal tedavisi, dişlerde oluşan çatlaklar ve kırıklar, dişte meydana gelen çürükler, yanlış tedavi süreçleri, yanlış restorasyonlar sonucu dişte bulunan sinirler ve damarların canlılığını yitirmesi sonucu dişin kanallarında bulunan enfekte sinirlerin temizlenmesi, dezenfekte edilmesi ve kanal dolgu maddeleri ile doldurulmasına kanal tedavisi denir.

Hangi durumlarda kanal tedavisi yapılır?

• Dişin sinirine kadar ilerlemiş çürüklerde,
• Travma sonucu dişin sinirini de içine alan kırıkların meydana geldiği durumlarda,
• Ortodontik tedavi sonucu dişe gelen aşırı kuvvet sonucu dişin canlılığını kaybettiği durumlarda,
• İlerlemiş diş eti hastalıklarında,
• Dişlerde ileri derecede aşınma sonucu oluşan hassasiyetin giderilmesinde,
• Yüksek yapılmış dolgu veya protezler de gerekir.

Dişin siniri (pulpa) neden iltihaplanır?

Ağız içi ortamda birçok bakteri ve mikroorganizma bulunur. Rutinde bunlar bir sorun oluşturmaz fakat bakteriler dişin sinir dokusuna ulaşırlarsa ağrılar başlar.

• Bu bakteriler dişte derin bir çatlak, kırık oluşması yada çürük dokunun mine ve dentini geçmesi sayesinde pulpaya kadar ilerler. Pulpada enfeksiyon belirtileri başlar, zamanla diş canlılığını tamamen kaybeder.
• Diğer bir neden iste travmadır. Dişe gelen aşırı bir darbe sonucu dişin kan dolaşımı bozulabilir, damar sinir paketi dağılabilir ve buna bağlı diş canlılığını kaybeder.
• Şiddetli diş eti hastalıklarında da kontrol edilemezse kök ucu enfekte olup yine canlılığını kaybetme süreci başlar.

Dişte oluşan iltihap sonucu dişin çekilmesi gerekir mi?

Günümüzde kanal tedavisinde kullanılan maddeler ve teknikler sayesinde kök ucundaki apselerin büyük çoğunluğu tedavi edilebilmektedir ve böylece dişin çekilmesine gerek kalmamaktadır.

Bir dişe kanal tedavisi gerektiğini nasıl anlarsınız?

• Dişinizde çok şiddetli sıcak soğuk hassasiyeti,
• Özellikle geceleri hiçbir uyaran olmadan ağrı,
• Yemek yeme sırasında diş ağrısı oluyorsa
• Sinirlerin ölmesi sonucu dişinizde renk değişimi,
• Apse oluşumu sonucu yüzünüzde şişlik,
• Bazı durumlarda hiçbir belirti olmaksızın yapılan dental ve radyolojik muayenelerde tedavi gerektiği anlaşılır

Kanal tedavisi öncesinde antibiyotik kullanımı gerekli midir?

Normal şartlarda kanal tedavisi sırasında antibiyotik kullanımına gerek yoktur. Ancak ileri enfeksiyon varlığında ya da dişte aşırı hassasiyet durumunda antibiyotik verilebilir.

Kanal tedavisinin aşamaları nelerdir?

• Anestezi ile hiçbir ağrı hissetmemeniz sağlanır.
• Çürük temizlenir ya da kırık parça çıkartılır ve dişin sinirlerine ulaşılır.
• Dişin kökündeki sinir ve dokular temizlenir.
• Kök ucuna kadar kök kanalı şekillendirilir.
• Dişin durumuna göre tek seans tedavi yapılabileceği gibi birkaç seans süren tedaviler de olabilir.
• Seans aralarında kök içini ve kök ucunu iyileştirecek ilaçlarla pansuman yapılır.
• Kanal tedavisi bitim aşamasında kanal içerisi özel dolgu maddeleriyle kök ucuna kadar doldurulur.

Kanal tedavisi ağrılı bir işlem midir?

Kök kanal tedavisi sırasında anestezi yapılacağı için hasta herhangi bir ağrı hissetmez.

Kanal dolgusu ve dolgu ayrı işlemler midir?

Kanal dolgusu, kök kanalının temizlenip doldurulması işlemidir. Dolgu işlemi ise dişin ağız içinde görünen kron kısmının harabiyet miktarına göre kompozit dolgu, inley, onley ya da kron ile restore edilmesidir.

Kanal tedavisi sonrası nelere dikkat edilmelidir?

Anestezinin etkisi geçene kadar birşey yenmemeli ve içilmemelidir.
Tedavi boyunca tedavisi yapılan dişin olduğu bölgede kuruyemiş ve benzeri sert yiyeceklerden ve sakız gibi yapışkan gıdalardan uzak durulmalıdır. En çok diş kırıkları seanslar arasında görülmektedir.
Tedavi seansları arasında geçici dolgunun düşmemesine dikkat edilmelidir.

Kanal tedavisi sonrası ağrım olur mu?

İdeal şartlarda bitirilen kanal tedavilerinde de tedaviyi takiben yaklaşık iki gün ağrı oluşması normaldir. Kanal tedavisinde ertesi gün ağrı kesici alınabilir, çok şiddetli bir ağrı dışında normaldir. O dişe kuvvet uygulandığında, ısırıldığındaki acıma hissi yaklaşık iki hafta içinde azalarak kaybolacaktır. Bir yara iyileşmesi gibi düşünülebilir.

Eğer “Eski kanal tedavili dişim ağrıyor” gibi bir sorun varsa mümkün olduğunca ertelemeden diş hekiminize başvurmanız gereklidir.

Kanal tedavisinin başarı oranı nedir?

Günümüzde gelişen sistemler ile titiz çalışma gerektiren bir tedavi olan Kanal Tedavisinin başarısı git gide artmaktadır. Yıllar önce keşfedilmeyen kanal boyu tespit cihazları, döner eğe sistemleri, yaygın olmayan röntgen görüntüleme sistemleri endodonti alanına hizmet etmektedir. İdeal şartlarda yapılan, hasta tarafından yeterli özen gösterilen tedaviler için %90-95 gibi yüksek bir orandan bahsedilmektedir.

Kanal tedavisinin başarısız olma nedenleri nelerdir?

• Bitmiş kanal tedavisi sonrası üst dolgunun yapılmamasına bağlı oluşan sızdırma ve tekrar enfeksiyon oluşması.
• Kök boyunda yeterli temizleme ve kanal dolgusu yapılamaması.
• Uygun üst yapı restorasyonun yapılmamış olması, kırılması, düşmesi.
• Kanal anatomisi.(Kanallar aşırı darlıklar, eğimler)
• Tedavi sırasında fark edilemeyen ekstra kanal varlığı.
• Kanal temizliği sırasında iyi bir yıkama yapılamaması, darlığa bağlı oluşabilen eğe kırılması.
• Tedavi edilen dişin aşırı kuvvet ve yük alması.
• Kök ucunda iyileştirilemeyecek büyüklükte lezyon olması.
• Dişin istenmeyen bir alandan perforasyonu. Gibi nedenler ideal şartlarda, çok başarılı olan kanal tedavisi işlemini başarısızlığa itmektedir.

Kanal tedavili dişim ağrıyor ne yapmalıyım?

Üzerinden vakit geçmesine rağmen geçmeyen veya sonradan oluşan ağrıda biran önce hekiminize ulaşmanız gerekir. Alınacak röntgenler ile problemin kaynağı tespit edilecektir.

Diş sıkma gibi sebeplerden oluşabileceği gibi tekrar eden bir enfeksiyon da olabilir. Kanal tedavisi başarısızlık nedenleri incelenir. Ağrının kaynağı bulunur ve o etkene hedefli tedavi yapılır.

Kanal tedavisi yapılan diş tekrar iltihaplanabilir mi?

Başarısı çok yüksek olan bir tedavi olsa bile; %100 ağrımaz veya 3 yıl sonra iltihaplanma oluşmaz şeklinde garanti verilemez. Bu konuda oluşabilecek problemlerin önüne geçmek adına dişin düzenli kontroller ile takip edilmesi önerilir. Çünkü ufak müdahalelerle çözülecek durumlar için büyük problemleri beklemeye gerek yoktur. Ufak bir kırıklık varsa veya ufak dolgu gerekiyorsa o işlem yapılmalıdır, dolgu düştüğünde veya kırıklık oluştuğunda erken müdahale edilmezse, bakteri sızıntısı enfeksiyon oluşturabilir.

Kanal tedavisinden sonra da lezyonda iyileşme görülmüyor veya ilerleyen zamanlarda lezyon oluşumu izleniyorsa; kanal tedavisinin yenilenmesi (retreatment) veya apikal rezeksiyon uygulanabilir.

Kanal tedavisi tekrarı nedir?

Steril koşullarda ve doğru yapılmış kanal tedavilerinin başarı oranı %90 – 95 arasındadır. Tedavi sırasında temizlenmeyen sinir dokusu kaldıysa, kök kanal dolgusunun ve üst dolgusunun yeterli yapılmadığı durumlarda kanal içerisine mikroorganizmaların sızmasıyla, tedavi sırasında perforasyon ya da kırıkların oluşmasıyla kök kanal tedavisinin başarısızlığından bahsedilir. Başarısız bir kanal tedavisini yemek sırasında dişlerde ağrı, sponton ağrı, kök ucunda şişlik ve kızarıklık belirtilerinden anlayabiliriz. Başarısız kanal tedavisi yenilenerek, tedavi tekrarlanır. Bu işlem yetersiz kalıyorsa apikal rezeksiyon işlemi uygulanarak, kök ucuna cerrahi olarak ulaşılır, enfeksiyon temizlenir ve kapatılır. Kanal tedavisi tekrarlanması ve cerrahi müdahele yetersiz kalırsa dişin çekimi düşünülmelidir.

Kanal tedavili bir dişin ömrü ne kadardır?

Eğer başarılı bir kanal tedavisi yapılabilir ve hasta tarafından; ağız bakımı, kuvvet dengesi, düzenli kontrol altında tutulursa çok uzun yıllar ağızda kalabilmektedir.

Kanal tedavisi ile kurtarılabilecek bir dişin çekilmesine, o bölgeye köprü veya implant yapılması gerek yoktur. Kişinin kendi doğal dişlerini kullanması daha konforlu aynı zamanda daha uygun maliyetlidir. İmplant ve köprü fiyatları, kanal tedavisi fiyatlarına göre daha pahalıdır ve daha zahmetli tedavilerdir.

Madde kaybı nedenine ve miktarına bağlı olarak dolgu veya kaplama ile diş restore edilebilir.

Kanal tedavili dişlerin dezavantajı; damar ve sinirler alındığı için kanlanmadaki yetersizliğe bağlı kırılganlığın artmasıdır. Bu durum da uygun şekilde yapılan kaplamalar ile çözülebilmektedir. Üst yapı restorasyonu bu açıdan önemlidir. Hekiminizin dolgu mu gerekli, kaplama mı sorularınızın cevabını verecektir.

Endokron nedir?

Sadece kök kısmı kalan dişlerde kanal tedavisi yapıldıktan sonra, güçlü adeziv (yapıştırıcı) materyaller ile doğrudan diş köküne oturtulan kuron kaplama işlemidir.

Post Uygulaması

Ne zaman post uygulaması yapılır?

Kanal tedavisi yapılan dişin üzerine eğer çok fazla madde kaybı yoksa normal dolgu, fazla madde kaybı varsa dişin kırılmasını engelleyecek inley, onley tedavileri yapmak gereklidir. Eğer hiç diş duvarınız kalmamışsa ancak kökler sağlamsa kök kanalından destek alan bir ‘post’ yapılıp üzerine kron kaplama yapmak gerekir.

Post uygulamasının çeşitleri nelerdir?

• Döküm post,
• Vidalı post,
• Fiber postlar kullanılan post çeşitleridir.

Neden daha çok fiber post tercih edilir?

• Kırılma riski daha azdır.
• Dişe hem mekanik hem de kimyasal olarak yapışır.
• Full seramik restorasyonların altında metal yansıması olmadığı için estetik bir görüntü elde edilir.

Fiber post nasıl uygulanır?

Özel yer açıcı driller ve yapıştırıcılarla uygulanır.